ercolo

Χημικό ταξίδι τέχνης…μέσα στο χρόνο!

χ-ray-fluoresΠάρα πολλά έργα τέχνης έχουν απωλέσει τα αρχικά τους χαρακτηριστικά, καθώς έχουν υποστεί τη φθορά του χρόνου. Ένα από αυτά τα έργα τέχνης (ένα αρχαίο πορτρέτο μία γυναίκας της Ρώμης) είχε υποστεί τα πάνδεινα (ηφαιστειακή στάχτη, υγρασία, άλατα κτλ) με αποτέλεσμα τα σημάδια του χρόνου να είναι εμφανή πάνω του. Το Ερκολάνο (Ηράκλειο στα Ελληνικά) αποτελούσε μια περιοχή κοντά στη σημερινή Νάπολι, η οποία καταστράφηκε από ηφαιστειακή έκρηξη του Βεζούβιου το 66 πχ. Επί αιώνες ΄΄κοιμόταν΄΄ θαμμένο κάτω από 66 πόδια ηφαιστειακής στάχτης, η οποία βοήθησε εν μέρει στην διατήρηση διάφορων έργων τέχνης αλλοιώνοντας όμως παράλληλα το χαρακτήρα τους.

Στην υπηρεσία της τέχνης λοιπόν παρουσιάστηκε μία νέα μεθοδολογία υψηλής ανάλυσης φθορισμομετρίας ακτίνων-Χ (macro ΧRF), η οποία ΄΄βομβαρδίζει΄΄ το πορτραίτο με υψηλής ενέργειας ακτίνες Χ λαμβάνοντας πίσω ηλεκτρομαγνητικές πληροφορίες που υποδεικνύουν τα χαμένα στρώματα του πίνακα στοχείο προς στοιχείο. 

Επί παραδείγματι, τα άτομα του σιδήρου (από την αρχική μπογιά με σίδηρο που χρησιμοποιήθηκε) αλληλεπιδρούν με τις ακτίνες Χ και ΄΄ανταπαντούν΄΄ παρουσιάζοντας το αρχικό περίγραμμα πάνω στο οποίο βασίστηκε το έργο. (βλέπε εικόνα δεξιά)

NM254portrait

CREDIT : Roberto Alberti

Άλλα στοιχεία (Αργίλιο, Πυρίτιο, Κάλιο), τα οποία περιέχονται στις μπογιές, παρουσιάζουν επόμενα βήματα του πίνακα όπως σκιάσεις σε διαφορετικά μέρη του προσώπου, καθώς και άλλες λεπτομέρειες.

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό πως με αυτό τον τρόπο κατά μια έννοια ανοίγουμε ένα χημικό παράθυρο στο παρελθόν παρατηρώντας βήμα προς βήμα τις τεχνικές κινήσεις του καλλιτέχνη.

Πηγή πληροφόρησης: https://www.acs.org/content/acs/en/pressroom/newsreleases/2017/august/remarkable-artistry-hidden-in-ancient-roman-painting-revealed.html
Πηγή εικόνας X-Ray Fluorescence: http://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2013/ja/c3ja30341a#!divAbstract 


Κοινοποίησε αυτό το άρθρο

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Φωτογραφία του/της Σταμάτιος Περδικάρης

Σταμάτιος Περδικάρης

Facebook Google+

BSc Chemist, MSc Organic Synthesis, PhD Marine Pharmacognosy

Πρόσφατα άρθρα κατηγορίας

Είναι τόσο ΄΄αθώες΄΄ οι εκτυπώσεις με μελάνια toner ;

Οι εκτυπωτές Laser λειτουργούν με toners, τα οποία είναι γνωστό ότι περιέχουν καταλυτικά δραστικά νανοσωματίδια. Κατά την εκτύπωση αυτά τα νανοσωματίδια εκπέμπονται στον αέρα, όπου δύναται να αντιδράσουν με...

Περισσότερα »

Ένας χρυσός…τοξικός βάτραχος!

Μία από τις πιο ισχυρές τοξίνες που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα είναι ένα στεροειδές αλκαλοειδές, η βατραχοτοξίνη. Παράγεται από τον χρυσό δηλητηριώδη βάτραχο της Κολομβίας και αρκεί μόλις 0.1mg για να...

Περισσότερα »

B΄Κύκλος Ομιλιών «Επιστήμη και Θρησκεία: Μια περίπλοκη σχέση»

Επιστήμη και Θρησκεία: μια περίπλοκη σχέση Διοργάνωση: Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών (ΙΙΕ)- Τομέας Νεοελληνικών Ερευνών Επιστημονικός υπεύθυνος: Ευθύμιος Νικολαΐδης, Δ/ντής Ερευνών ΙΙΕ/ΕΙΕ Υπεύθυνος Οργάνωσης: Νίκος Λιβανός, Επιστημονικός Συνεργάτης ΙΙΕ/ΕΙΕ Με αφορμή το πρόγραμμα «Επιστήμες και...

Περισσότερα »

Έκθεση με Θέμα «Εικαστικές Αντιδράσεις»

  Ο Πρόεδρος Χρήστος Τεντόμας και το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων σας προσκαλούν στα εγκαίνια της έκθεσης του Συλλόγου Υπαλλήλων του Γενικού Χημείου του Κράτους Σάββατο 7 Ιανουάριου...

Περισσότερα »

22ο Πανελλήνιο Συνέδριο Χημείας – Έναρξη live streaming

Στο πλαίσιο του εορτασμού των 90 χρόνων του ΑΠΘ διοργανώνεται στη Θεσσαλονίκη το 22ο Πανελλήνιο Συνέδριο Χημείας από την Ένωση Ελλήνων Χημικών, τον Σύνδεσμο Χημικών Βορείου Ελλάδος σε συνεργασία με το...

Περισσότερα »

Έξυπνα Χρώματα: Ρεύμα με ένα απλό βάψιμο

Θερμοηλεκτρικό χρώμα επιτρέπει στους τοίχους να μετατρέπουν την θερμότητα σε ηλεκτρισμό Στην εποχή μας τα νανοϋλικά έχουν κατακλύσει την καθημερινή μας ζωή. Μία από τις σημαντικότερες εφαρμογές που βρίσκουν είναι...

Περισσότερα »

Βιβλία για τη νανοτεχνολογία και τη νανοχημεία

Η τελευταία δεκαετία ήταν ιδιαίτερα δραστήρια από επιστημονική άποψη στα θέματα Νανοτεχνολογίας και Νανοχημείας.  Με τον όρο Νανοτεχνολογία (nanotechnology) οι επιστήμονες περιγράφουν επιστημονικά πειράματα και έρευνα με υλικά (οργανικά...

Περισσότερα »

Τα καλύτερα βιβλία Οργανικής Χημείας

Οργανική Χημεία θεωρείται ο κλάδος της επιστήμης της Χημείας που καλύπτει όλες τις οργανικές ενώσεις, δηλαδή τις ενώσεις που έχουν τουλάχιστον ένα άτομο άνθρακα και υδρογόνου. Σε σχέση με...

Περισσότερα »

Τα πιο σημαντικά περιοδικά θετικών επιστημών – Εξειδικευμένα επιστημονικά περιοδικά για την επιστήμη της Χημείας

Τα επιστημονικά περιοδικά σε διεθνή κλίμακα που κυκλοφορούν είναι δύσκολο να εκτιμηθούν με ακρίβεια, αλλά υπολογίζονται ότι ο αριθμός τους ξεπερνάει τις 20 χιλιάδες .Αναφέρονται ως επιστημονικά περιοδικά με...

Περισσότερα »

Χημεία…Ολυμπιακών διαστάσεων!

Τα αγωνίσματα που λαμβάνουν χώρα στις πισίνες των Ολυμπιακών αγώνων προσελκύουν ένα μεγάλο μέρος του ενδιαφέροντος του κοινού λόγω και της ποικιλίας των αγωνισμάτων (ταχύτητα, καταδύσεις, ρυθμική-ενόργανη) . Μπορεί η...

Περισσότερα »

Νέα μέθοδος μετατρέπει το θαλασσινό νερό σε πόσιμο

Η αφαλάτωση του θαλάσσιου νερού παραμένει μια μέθοδος, η οποία ως ενεργειακά ασύμφορη δε δύναται να συνεισφέρει σε μεγάλο βαθμό στην παραγωγή πόσιμου νερού. Επιστήμονες από τη Σιγκαπούρη δημιούργησαν ένα...

Περισσότερα »

Ελπιδοφόρα σύμπλοκα ρηνίου <<καταλύουν>> την προστασία του περιβάλλοντος

Επιστήμονες απο τη Γαλλία και την Κίνα δημιούργησαν έναν καταλύτη-σύμπλοκο Ρηνίου, ο οποίος υπό την επίδραση ορατού φωτός δύναται να μειώσει τη συγκέντρωση του CO2. Η συγκεκριμένη μεθοδολογία καθώς...

Περισσότερα »

Η χημεία πίσω από την μπάλα του EURO ‘Beau Jeu’

“Beau Jeu” στα γαλλικά σημαίνει όμορφο παιχνίδι και αποτελεί την επίσημη μπάλα των αγόνων του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου EURO2016 που γίνεται αυτές τις μέρες στην Γαλλία. Αυτά τα παιχνίδια...

Περισσότερα »

Οι βλαβερές επιπτώσεις του τσιγάρου στην υγεία

Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα κατά του καπνίσματος καλό θα είναι όσοι καπνίζουν να γνωρίζουν τις χημικές τοξικές ουσίες που παίρνουν και όσοι δεν καπνίζουν να γνωρίζουν γιατί δεν...

Περισσότερα »

Mικροσκόπιο για κινητά με 15€ !!!!

Είναι γνωστά τα ερωτήματα που εδώ και καιρό πλανώνται τόσο στα σχολεία όσο και στην κοινωνία.  Σωστή ή λάθος η χρήση των tablets και των smart-phone στα σχολεία? Πώς...

Περισσότερα »

Διαγωνισμός Φωτογραφίας & Βίντεο: Αγαπημένες στιγμές στην Επιστήμη

Favorite Science Moments – Photo & Video Competition Αποτυπώστε τις αγαπημένες σας επιστημονικές στιγμές!!!! Έχετε φωτογραφίες από τα υλικά που φτιάχνετε στο εργαστήριο, την διάταξη στην οποία δουλεύετε ή από κάποια...

Περισσότερα »

Αναγόρευση James Watson σε Επίτιμο Δημότη Σπετσών “The DNA Double Helix, as a Hallmark in modern Science and Society”

Το 17ο Συνέδριο Ιατρικής Χημείας με τίτλο: "Από τη Μοριακή Βιολογία στην Ιατρική Χημεία", θα πραγματοποιηθεί στις Σπέτσες, 29-31 Αυγούστου, 2016 στην ιστορική Αναργύρειο και Κοργιαλένειο Σχολή Σπετσών στο...

Περισσότερα »

Άρωμα…από άρωμα βιβλίου

Οι βασικές γνώσεις της Χημείας συνήθως σχηματοποιούνται μέσω των βιβλίων της δευτεροβάθμιας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Επομένως, είναι καταλυτική η ύπαρξη των βιβλίων για την εκμάθηση της Χημείας. Τι...

Περισσότερα »

Μπορούμε να ανιχνεύσουμε τα επικίνδυνα εκρηκτικά έγκαιρα και αποτελεσματικά;

Σε προηγούμενο άρθρο αναφερθήκαμε στην εκρηκτική ουσία  triacetone triperoxide με αφορμή την τρομοκρατική επίθεση στις Βρυξέλλες και τους μεγάλους κινδύνους που προκύπτουν όταν η επιστήμη της Χημείας χρησιμοποιείται κακόβουλα.  [caption...

Περισσότερα »

Nanocookies ως υλικό ανόδου για μπαταρίες

Η απόδοση μπαταριών λιθίου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα υλικά ηλεκτροδίων τους. Νανοδομές οξειδίων μετάλλων μετάπτωσης χρησιμοποιούνται ως εναλλακτικά υλικά για την αντικατάσταση του γραφίτη (ως ηλεκτρόδιο ανόδου)....

Περισσότερα »

Η κακόβουλη χρήση της Χημείας στα χέρια των τρομοκρατών

Οι βόμβες που χρησιμοποιήθηκαν  στο αεροδρόμιο καθώς και στο μετρό των Βρυξελλών περιείχαν την χημική ένωση triacetone triperoxide (TATP), η οποία χρησιμοποιείται ως αυτοσχέδιο εκρηκτικό χαμηλού κόστους.  Η συγκεκριμένη...

Περισσότερα »

Χρόνια Πολλά Ελλάδα!

Μπορεί η επιστήμη της Χημείας να συναντήσει την επιστήμη της Ιστορίας και πιο συγκεκριμένα της Ελληνικής; Μία τέτοια συνάντηση αποτελεί η σύνθεση του αστεριού της Βεργίνας από Έλληνες...

Περισσότερα »

Καλή Σαρακοστή!!

Ο Quasi-Kite χαρταετός πέταξε για να επιδείξει το νομπέλ Χημείας, με το οποίο βραβεύθηκε το 2011 ο Ισραηλινός καθηγητής Dan Shechtman για την ανακάλυψη των ημι-κρυστάλλων. H ανακάλυψη έγινε...

Περισσότερα »

Χημικά Drones

Σε ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον άρθρο, το οποίο σαν θέμα κοσμεί και το εξώφυλλο του αντίστοιχου τέχους, το περιοδικό Chemical and Engineering News της American Chemical Society (ACS) παρουσιάζει τους...

Περισσότερα »

Ο Νανοχημικός Χαμαιλέοντας!

Είναι εντυπωσιακή η ικανότητα του χαμαιλέοντα να αλλάζει το χρώμα ανάλογα με το περιβάλλον του. Θα μπορούσε να βοηθήσει η επιστήμη της Χημείας για να αναπαραχθεί κάτι αντίστοιχο με...

Περισσότερα »

Capture Chemistry – Ευρωπαϊκός διαγωνισμός φωτογραφίας Χημείας.

EuCheMS - EYCN PHOTOCHIMICA 2016 Capture Chemistry is the most beautiful stance and we will reward you! Chemistry is everywhere! Submission deadline 6th of March.   ...

Περισσότερα »

Οδοντίατρος χωρίς σύριγγες και χωρίς πόνο!

Στο μέλλον η επίσκεψη στον οδοντίατρο θα μπορούσε να είναι ευχάριστη!!! Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Sao Paolo στην Βραζιλία ανέπτυξαν μία εναλλακτική μέθοδο για την αναισθητοποίηση δοντιών και...

Περισσότερα »

Stand-up Science Η επιστήμη στο «σανίδι»

Το «ΘΕΑΤΡΟΝ» του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» υποδέχεται την ομάδα Science Reactors για πέντε διασκεδαστικές παραστάσεις Standup Science - Η επιστήμη στο «σανίδι»! Μπορούμε να απενοχοποίησουμε τη «σοβαροφάνεια» της επιστήμης; Διαθέτουν οι επιστήμονες χιούμορ; Ποιος...

Περισσότερα »

Χημεία εναντίον γρίπης!Αποτέλεσμα…ελπίζουμε θετικό!

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες κοινωνίες είναι η έλλειψη ενός αποτελεσματικού ΄΄οπλοστασίου΄΄ απέναντι στο υπαρκτό ενδεχόμενο πανδημίας γρίπης. Οι ιοί δυστυχώς μεταλλάσσονται διαρκώς και με...

Περισσότερα »

Υπόθεση Bial – Χημικές λεπτομέρειες βγαίνουν στο φως.

Τον Ιανουάριο του 2016 συνέβη ένα από τα σημαντικότερα ατυχήματα σε κλινικές δοκιμές, καθώς στην πρώτη φάση δοκιμών (της φαρμακευτικής εταιρείας Bial) του υποψήφιου αναλγητικού ΒΙΑ 10-2474 προκλήθηκαν σοβαρές εγκεφαλικές...

Περισσότερα »