Με την ευκαιρία απονομής των φετινών βραβείων Νόμπελ, υπενθυμίζουμε ότι ο χημικός Άλφρεντ Νόμπελ ήταν αυτός που επινόησε και ονόμασε τον δυναμίτη – μια εφεύρεση που τον έκανε βαθύπλουτο. Ο δυναμίτης είναι σύνθετο υλικό, αποτελούμενος από τον τρινιτρικό εστέρα της γλυκερόλης, τη νιτρογλυκερίνη, σε μίγμα με γη διατόμων και ανθρακικό νάτριο, ώστε να μην είναι επιρρεπής σε ανεξέλεγκτες εκρήξεις, όπως το ενεργό συστατικό του. Η βασική ετυμολογία του δυναμίτη είναι φανερή, από τη δύναμη, από πού όμως προήλθε αυτή; Η πρωταρχική λέξη ήταν η ίνα, ις με δίγαμμα, δηλ. Fις, που σήμαινε την ισχύ και όχι το λεπτό νήμα. Από εδώ προήλθαν λέξεις όπως δυνάστης, δυνητικός και η λατινική δύναμη, vis, από την οποία προέρχεται ένα επίθετο που χαρακτηρίζει τις εκρήξεις, violent (= βίαιος, σφοδρός). Ο δυνατός στα λατινικά λέγεται fortis, από όπου προέρχεται η αλχημική και κοινή ονομασία του νιτρικού οξέος, aqua fortis, το ακουαφόρτε. Πιο σύγχρονο, το ατομικό μικροσκόπιο δύναμης (ATM, atomic force microscope) χρησιμοποιείται σε μελέτες συμπεριφοράς μεγαλομορίων υπό την επίδραση μηχανικών δυνάμεων.
ΤΝΤ – Ένα από τα συστατικά του δυναμίτη
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Ομότιμος Καθηγητής Αναστάσιος Βάρβογλης.